Enigma Nedir? – Alan Turing ve Enigma
İçindekiler
Enigma nedir? Enigmayı anlatmadan önce konuya şöyle bir sözle giriş yapmamız konusunda ısrarcıyım. Bunun önemini enigma makinasının ne olduğunu anlayınca, anlayacağınız umuyorum.
Bilgi Güçtür.
Enigma. 1920’li yılların başında ticari olarak kullanılmaktaydı. Amacı metinleri şifrelemekti. Elektro-mekanik bir alet olan Enigma 2. Dünya savaşında Almanların kullandığı şifreleme cihazıydı. Alman şifreleme cihazı olan Enigma, 2. Dünya savaşında Almanların mesajlaşmalarını şifreliyor ve düşmanları tarafından okunmasını ve anlaşılmasını engelliyordu.
Enigma’nın şifrelemesi bazen kırılsa da, Almanlar şifreleme yöntemini değiştiriyor ve savaşta üstün rol olmaya devam ediyordu. Şunu unutmayalım ki savaşta rakibinizin hamlesini önceden bilirseniz savaş başlamadan savaşı kazanmışsınız demektir. O yüzden Almanlar enigmanın şifreleme yöntemini en ufak bir ihtimalde dahi değiştiriyordu.
Enigmanın şifreleme yöntemi her kırıldığında Almanlar her şifreleme yöntemini değiştiriyor hem de ordudaki üst düzey askerlerinin Alman şifreleme kitaplarını yeniliyordu. Böylece Almanlar bir hayalet gibi savaşa devam ediyordu. Enigma ilk olarak bir Polonyalı matematikçi olan Marian Rejewski tarafından 1930 tarihinde kırılmıştır.
Enigma, kırılma ihtimaline karşı Almanlar tarafından bir üst seviyeye yükseltildi ve adına Lorenz SZ40/42 denildi. Bu makine enigmaya kıyasla 12 rotara ve 501 bağlantı iğnesine sahipti buda şifrelemeyi olasılığını oldukça artırıyordu.
Enigmayı kırmayı ilk olarak Polonyalılar düşünüp başarmış olsa da daha sonraları maddi imkansızlık sonucu bunu sürdürememiştir. Bu süreçte elde ettikleri bilgileri İngilizler ve müttefikleri ile paylaşan, Polonyalılar enigmayı kırma çabasından vazgeçmiştir.
Alan Turing ve Enigma
Alan Turing bilgisayarın babası, kullandığımız tüm teknolojik aletleri belki 50-100 yıl ileriye taşıyan bilim adamı, matematikçi ve kriptolog. Bir makinenin yaptığı şifrelemeyi ancak başka bir makinanın çözebileceği kanaatine varan Alan Turing bu yüzden 1939 yılında Alan Turing ve döneminin en iyi kryptolog ve matematikçilerinden oluşan ekibi Bombe Makinasını icat etti. Bu makine Almanların Enigma makinası ile şifrelediği mesajları dakikalar içerisinde çözüyordu.
Nazi Almanya’sının saldırılarını önceden bilen İngiltere bununla birlikte pek çok hayatı kurtardı ve savaşı kazandırdı. Tarihçilere göre bu hamle savaşın 2 yıl erken bitmesine ve Almanya’nın savaşı kaybetmesine neden oldu.
Alan Turing bombe makinası ve ondan sonraki çalışmaları ilk bilgisayar biliminin babası sayılır. Yaptığı çalışmalar ile bilgisayarların temelini atmış ve bu fikri geliştirmek için ömrü boyunca çalışmıştır. Kendisi aynı zamanda günümüzde kullandığımız yapay zeka yani düşünebilen makineler terimini yaşadığı dönemde düşüncesel olarak gerçekleşebileceğine dair çalışmalar da bulunmuştur.
Alan Turing hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayın.
Enigmanın Çalışması Mantığı Nedir ?
Çalışma mantığından da kısa bir şekilde bahsedecek olursak, Enigma 3 dişilden oluşan bir şifreleme aracıydı. Yani süreç şöyle işliyordu daktilodan bir harfe bastığınızda rötarlar dönüyor ve yazdığınız harfi şifreleyerek olasılıklar oluşturuyordu. Siz hangi harfe basarsanız gösterge bölümünden ışıklı olarak hangi harfe bastığınız elektronik bir sistem ile gösteriliyordu. Tüm enigma makinalarında ilk olarak sağ taraftaki rötar döner daha sonra onun sol tarafındaki rötar 1 adım atarak olasılığı oluşturur. Rötarlar her algoritma programlanmadan önce sökülür farklı bir yere takılırdı. Böylece yeni algoritmaya geçilmiş olup şifrelerin çözülme olasılığı azaltılmış olur.