İçindekiler
Kısaca Dünya Neden Döner?
Dünyanın dönmesi hakkında bazı teoriler bulunmakta, bunlardan en popüler ve bilim insanlarınca destekleneni gezegenlerin birbirine çarpması sonucu oluşan momentumun uzayda herhangi bir sürtünme kuvveti yaracak bir madde olmaması sonucu günümüze gelmesidir. Bunu sağlayacak herhangi bir kesin kanıt olmadığı için bu düşünce hala bir teoridir. Temel bilgilerden sonra Dünya neden döner? sorusunu kısaca cevaplayalım o halde.
Bunu daha net anlayabilmek adına biraz zamanı geriye doğru sardırmamız gerekiyor. Güneş sistemini oluşuma dek geriye gidip orda nelere olduğuna bir bakmamız lazım. Ömrünü tamamlayan bir genç yıldız dağılmış moleküler çekim kuvveti ile birleşerek bugün bildiğimiz güneşimizi, dünyamızı ve diğer gezegenleri oluşturdu. Bu gezegenler oluştu oluşmasına ama herhangi bir hareketleri bulunmamakta. Gezegenler oluştuktan sonra kütle çekimin etkisiyle birlikte birbirlerine yakınlaşmaya ve çarpışmaya başlarlar. Fizik kanunlarıyla birlikte hiçbir gezegen birbirinin merkez noktasına çarpamayacağı için bir momentum oluşturarak gezegenlerin saat yönünün tersine ve saat yönüne doğru dönmesini sağlıyor.
Güneş Sistemimiz hakkında detaylı bilgi almak için tıklayınız.
Eğer dünyada herhangi bir cismi döndürmeye başlarsanız bir süre sonra havanın oluşturduğu sürtünme kuvveti sayesinde hareketini sonlandıracaktır. Fakat uzay boşluktan ibaret olduğu için Newton yasalarınca “Açısal Momentumun Korunumu” yasası gereği dünya dönmeye devam edecektir. Çünkü dünyanın dönmesini engelleyecek bir madde uzayda yoktur.
Büyük Patlamaya hakkında daha fazla bilgi edinmek için tıklayın.
Peki Dünya Neden Saat Yönünün Tersine Dönüyor?
Dönme yönü tamamıyla %50’lik bir orandan ibarettir. Yani gezegenler birbirleriyle çarpıştığında oluşacak olan momentum ya saat yönüne doğru ya da tam tersi yöne doğru olacaktır. Bu dünyamıza veya bizim güneş sistemimize özgü bir şey değil. Diğer güneş sistemlerini ve gezegenlerini incelediğimiz de sabit bir kural görmüyoruz.
Gezegenlerin birbirine çarpıp kendi ekseni etrafına dönmesi %50’lik bir oranda yatıyor demiştik. Ama daha gezegenler oluşmadan öncede yatan bir gizem ve momentum hareketi bulunmakta. Gezegenler ve güneş sistemini meydana getiren gaz bulutu da belli bir yön içerisinde dönme hareketine sahip. Böylece gaz bulutlarının birleşmesi ve katılaşması sayesinde oluşan gezegenlerinde belli bir momentumda dönmesi gerekiyor. Gaz bulutunun dönmesini sağlayan faktör ise yıldızın patlarken belli açılarda daha fazla enerji veya kütle salınımına göre bir hareket almış olabilmesidir.
Bizim Güneş Sistemimiz de Neden Bütün Gezenler Aynı Yöne Doğru Dönüyor?
Aslında bu bilgi yanlıştır. Güneş sistemimizde bulunan Venüs saat yönüne doğru hareket eder. Venüs’ün saat yönüne doğru hareketi birkaç farklı parametreden kaynaklanıyor olabilir fakat en mantıklı açıklama %50’lik orandadır. Yani Venüs’e çarpan gezegen onun sağ tarafından sıyırıp geçtiğini hayal edersek, Venüs herhangi bir sürtünme kuvvetine uğramayacağı için günümüze dek aynı yönde dönerek gelmiştir.
Uranüs ise daha farklı bir açıda 90 derecelik yatık bir açıyla dönüyor. Buradan da anlayacağımız üzere bu tamamıyla gezegenlerin hangi açıyla birbirlerine çarptıklarında yatan bir olay.
Jüpiter Gezegeni hakkında bilgi almak için tıklayın.
Dünya Yavaşlıyor mu ?
Evet dünya yavaşlıyor, ama uzayda herhangi bir sürtünme kuvvetine maruz kaldığı için değil. Güneşin ve Ayımızın bize uyguladığı kütle çekim kuvvetinden dolayı yavaşlıyor. Günün birinde dünya duracak fakat bu bizden çok uzak milyarlarca yıl sonra olacağı için bunu şu anda dert etmemize gerek yok. Günümüzden 4 milyar yıl önce dünyanın 1 günü 14 saatti, 400 milyon yıl önce ise 22 saatti. Günümüzde ise herkesin bildiği gibi 1 gün 24 saatten oluşmakta.
