Kuyruklu Yıldız Nedir? – Halley Kuyruklu Yıldızı

Kuyruklu Yıldız Nedir? – Halley Kuyruklu Yıldızı

Kuyruklu yıldız, olayı basitleştirecek olursak aslında bir meteor. Peki onu diğer meteor ve göktaşlarından ayıran özellik yani kuyruğu nasıl oluşuyor? Kuyruklu yıldızlar güneşin çekim alanında bir yörünge takip ederek ilerler bazıları bu yörüngesini 1-2 yıl gibi sürelerde tamamlarken bazılar ise milyon yılları bulacak seviye de yörüngesini tamamlar. Kuyruklu yıldızlar yapıları sayesinde güneşe yaklaştıkça içerisinde bulunan buz ve sular gaz haline dönüşerek arkasında bir kuyruk oluşturur. Yani kuyruklu yıldızı bu kadar ünlü yapan şey temelde içeriğinde bulunan su, donmuş gazlar ve buzlardır. Güneşe ne kadar çok yaklaşırsa o kadar çok parlamaya ve ne kadar uzaklaşırsa kuyruğu yok olmaya başlar.

Kuyruklu yıldızın, kuyruğu her zaman güneşten gelen güneş rüzgarları ile yıldızın arkasına geçer. Yıldız diyoruz ama anlayacağınız üzere yıldız ile herhangi bir benzerliği bulunmamakta. Antik çağlardan beri bilinen Kuyruklu yıldız pek çok medeniyet tarafından kayıt altına alınmış hatta bazı medeniyetler tarafından dini bir olay olarak görülmüştür. Hatta öyle ki bazı medeniyetler kuyruklu yıldızların, kaç yılda bir geçtiğini kayıt altına tutarak bugünü dini bir ritüel olarak anmış.

Kuyruklu yıldıza dair bildiğimiz en eski kayıt Çin yazmalarına dayanmaktadır. Kayıtlara göre Halley Kuyruklu Yıldızı MÖ 240 yılından beri tanınmaktadır. Bugüne kadar 7.000+ civarı kuyruklu yıldız kayıt altına alınmıştır.

İçeriğinde bulunan maddelerden ötürü kuyruklu yıldıza Fred Whipple tarafından “kirli kartopu” denir.

Çıplak göz ile görülebilen yıldızlar rasathaneler(gözlemevi) yardımıyla kayıt altına alınır. Böylelikle kuyruklu yıldızı daha yakından bakma ve kayıt etme şansımız olur. Rasathanede yapılan çalışmalar ile birlikte kuyruklu yıldızın bir sonraki geçişini tam olarak hesaplayabiliriz. Osmanlı’da ilk olarak 1577 yılında Taküyiddin’in kurduğu Taküyiddin Rasathanesi bir kuyruklu yıldızı gözlemlemiş ve resmi olarak kayıt altına almıştır.

Rasathaneler hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Kuyruklu Yıldızın Bölümleri

Listeleyecek olursak;

• Nüve (Çekirdek)
• Koma
• Hidrojen Bulutu
• İyon Kuyruğu
• Toz Kuyruğu

Nüve : Kuyruklu yıldızın çekirdeğidir. En iç kısımda bulunan nüve buz, su, donmuş gazlar gibi maddelerin katılaşması sonucu ortaya çıkan kayaya benzer bir çekirdek formudur.

Koma : Çekirdekte bulunan maddelerin buharlaşması ve ortaya bir gaz çıkarması sonucu oluşan buluta verilen isimdir. Boyutu 200.000km gibi devasa boyutlara ulaşabilir.

Hidrojen Bulutu : Komanın dışını saran hidrojen bulutu.

İyon Kuyruğu : Kuyruğunun son bölümü olan iyon kuyruğu güneş ile reaksiyona geçmesi ile meydana gelir.

Toz Kuyruğu : Kuyruklu yıldızın en belirgin özelliğidir. Çekirdekten çıkan gazlar ile tozların birleşimiyle oluşur. Çıplak göz görebildiğimiz en net özelliğidir.

Kuyruklu Yıldızların boyutu 750m ila 20km gibi boyutlara çıkabilmektedir.

Kuyruklu Yıldız Hangi Maddelerden Oluşur ?

Çekirdeğinde kaya, toz, su, buz, karbondioksit, karbonmonoksit, metan ve amonyak gazları donmuş şekilde bulunur.

Halley Kuyruklu Yıldızı

En ünlü kuyruklu yıldız herkesin bildiği gibi Halley Kuyruklu Yıldızıdır. Halley, ismini Edmond Halley’den alır. Farklı aralıklar ile görülen kuyruklu yıldızın, aslında tek bir kuyruklu yıldız olduğunu anlamış ve bunu ele alan bir makale yayımlamıştı. Edmond’ın teorisi hesaplamaları üzerine 1758’te göktaşının dünyaya tekrar gözükmesi ile doğrulandı. Ardından göktaşına Halley adı ithaf edildi, fakat o bunu göremeden ölmüştü.

Aynı zaman Halley Kuyruklu Yıldızı insanın yaşam süreci boyunca görülebilen tek kuyruklu yıldızdır. Diğer kuyruklu yıldızların aksine Dünyamızdan her 75 yılda bir geçer. Dünyamızda en son 1986 yılında gözlemlenerek bir sonraki gelişinin 2061 yılında olacağı tahmin edilmektedir.

Bazı tarihi kaynaklarda Belgrad şehrinin Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılırken görünen kuyruklu yıldızın Papa tarafından 1456 yılında uğursuzluk getirdiğine inanılarak aforoz edildiğine dair bazı varsayımlar bulunmaktadır.

Halley Kuyruklu Yıldızı ilk kez çinliler tarafından MÖ 240 civarında kayıt altına alındığı bilinmektedir.

Edmond Halley’i daha yakından tanımak için tıklayın.

Nasa Tarafından Onaylanmış Şimdiye Kadar Bilinen En Büyük Kuyruklu Yıldız

Dünyanın en büyük kuyruklu yıldızı 130km boyutları olan C/2014 UN271 kuyruklu yıldızın hızı saate 35.000km olarak biliniyor. Çok uzak mesafeden bile görüldüğünde oldukça parlayan yıldız, dünyadan gözlemlenebildiği noktaya girince normalden çok daha büyük olduğu anlaşıldı.

.